De Tweede Kamer verkiezingen zijn achter de rug en er wordt een coalitie gesmeed, maar wat er over de zorg in het regeerakkoord komt is nog onbekend. Wat we wel weten is wat de verschillende partijen vinden van de zorg in ons land. Een belangrijk aspect daarvan is het eigen risico van € 385, waarvoor allerlei varianten werden aangedragen. Van handhaven (VVD en D’66), terugbrengen tot maximaal €220 (CDA, CU en SGP) tot afschaffen (PvdA, SP, GL, 50+). De coalitie zal waarschijnlijk op een compromis uitkomen. Daarom is het interessant om naar de gevolgen van verschillende scenario’s te kijken, waarbij het eigen risico wordt verlaagd of afgeschaft.
Het ministerie van Financiën stelt dat volledige afschaffing van het eigen risico zo’n € 5 miljard gaat kosten. Om de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden zal dat bedrag moeten worden gecompenseerd. Dat zou een verhoging van de zorgpremie kunnen betekenen van € 300 of meer. Iedere verzekerde moet zorgpremie betalen, dus dat is per saldo nadelig voor mensen die hun eigen risico niet of slechts gedeeltelijk aanspreken. Bovendien zou afschaffen betekenen dat mensen die recht hebben op een zorgtoeslag, een lagere toeslag krijgen. Dat is extra nadelig voor die mensen als ze geen gebruik maken van zorg. Een andere optie is de kosten van afschaffing van het eigen risico te compenseren door het zorgpakket te verkleinen, waardoor bepaalde zorgvoorzieningen en behandelingen niet langer zullen worden vergoed. Ook niet echt een wenselijke ontwikkeling. Sommige partijen noemen als alternatief een belastingverhoging naar rato van het inkomen of het anders inzetten van eigen betalingen.
Wie de nadelige gevolgen van afschaffing van het eigen risico wil vermijden en toch iets aan de hoogte van het eigen risico wil doen, kan ook aan andere, creatieve oplossingen denken. Zo oppert Van der Hijden van het Talma instituut van de VU bijvoorbeeld, dat mensen die kiezen voor goedkopere medicijnen een lager eigen risico hoeven te betalen. Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn dat mensen die kiezen voor een naturapolis minder aan het eigen risico kwijt zouden zijn. Een naturapolis is namelijk goedkoper door het ontbreken van de vrije keuze voor de verzekerde. Deze opties hebben het voordeel van lagere zorgkosten voor de burger zonder de nadelige consequenties van afschaffing van het eigen risico. Inzetten op preventie helpt ook.
Voorkomen moet in elk geval worden dat mensen wegens het hoge eigen risico zorg mijden, waardoor op langere termijn de zorgkosten nog hoger worden. Even afwachten waar het nieuwe kabinet mee komt, maar wat het ook wordt, het is een ingewikkelde materie en dat geldt niet alleen voor het eigen risico maar ook voor de WMO, de Wlz en andere regelgeving op het gebied van zorg en ondersteuning. Als u onafhankelijk advies en assistentie zoekt kunt u daarvoor bij AlterEgo Services terecht.
